Mleko modyfikowane - rodzaje i sposób przygotowania

Wybierając mleko modyfikowane dla naszego malucha, powinniśmy wziąć pod uwagę wiele ważnych czynników. Przede wszystkim jednak warto naszą decyzję skonsultować z lekarzem, zwłaszcza gdy nasze dziecko boryka się z różnego rodzaju problemami np. często ulewa, ma wzdęcia, kolki, zaparcia czy biegunki. Istnieje wiele rodzajów mlek modyfikowanych, które mają różne przeznaczenie. Jakie mleko specjalistyczne wybrać? Czym się kierować?

Czym jest mleko modyfikowane?

Mleko matki jest najbardziej wartościowym pokarmem dla małego dziecka, jednak czasami nie jest możliwe karmienie malucha piersią. W takim przypadku pokarm mamy musi zostać zastąpiony przez mleko modyfikowane czyli mleko krowie (lub inne dla dzieci, które go nie tolerują), zmodyfikowane w taki sposób, aby jak najbardziej przypominało mleko kobiece.

Samo wprowadzenie mleka modyfikowanego jest dość ciężką decyzją, do której mogą nas skłonić problemy zdrowotne, uniemożliwiające karmienie piersią. Wybór mleka dla naszego dziecka powinien być przemyślany i najlepiej skonsultowany z lekarzem.

Rodzaje mleka modyfikowanego – mleko modyfikowane dla dzieci zdrowych

Podstawowym podziałem mlek modyfikowanych jest rozróżnienie ze względu ich przeznaczenia wiekowego. Mleko modyfikowane dla dzieci zdrowych, nieobciążonych żadnymi chorobami, dzielimy na:

•         Mleko początkowe (1)
•         Mleko następne (2)
•         Mleko modyfikowane (3)
•         Mleko junior (4)

Mleko początkowe z oznaczeniem 1 przeznaczone jest dla noworodków od urodzenia, do końca 6. miesiąca życia. Gdy maluch ukończy 6. miesiąc, możemy zacząć stosowanie mleka następnego z oznaczeniem 2. Po ukończeniu przez dziecko 1. roku życia, maluch może być już karmiony mlekiem modyfikowanym z oznaczeniem 3. Mleko modyfikowane z numerem 4 – junior może być stosowane u dzieci powyżej 2. roku życia.

Jakie są rodzaje mleka modyfikowanego specjalistycznego? Kto może je stosować?

Mleko modyfikowane specjalistyczne, powstało specjalnie z myślą o dzieciach z różnego rodzaju problemami zdrowotnymi czy nietolerancjami.  Skład takiego mleka jest dostosowany do bieżących potrzeb dziecka. Mleka specjalistyczne posiadają różne oznaczenia, wskazujące ich przeznaczenie np.:

•         0 – mleko modyfikowane specjalnie dla wcześniaków – noworodków z masą ciała mniejszą niż 1800 g,
•         HA – mleko modyfikowane hipoalergiczne dla dzieci, które znajdują się w grupie ryzyka wystąpienia alergii,
•         AR – mleko modyfikowane zawierające dodatkowo substancje zagęszczające mleko w żołądku, dzięki którym pokarm nie ulega cofaniu, to mleko przeznaczone dla dzieci, które mają problem z częstym ulewaniem,
•         MCT – mleko modyfikowane oznaczone tym symbolem, zalecane jest w postępowaniu dietetycznym, podczas przewlekłych biegunek u niemowlaka,
•         SL/Sensitive/Olac/Anticolic – mleka przeznaczone dla niemowląt posiadających nietolerancję laktozy i w związku z tym borykających się z kolkami czy wzdęciami,
•         GOS/FOS – mleka z tym oznaczeniem zawierają mieszankę prebiotyków i probiotyków, zapobiegają dolegliwościom takim jak zaparcia czy biegunki i wspomagają układ odpornościowy malucha.

Należy pamiętać, iż wybór rodzaju mleka modyfikowanego dla dziecka zawsze powinien zostać skonsultowany z lekarzem pediatrą.

Nie od dziś znany jest fakt, że dla rozwijającego się niemowlęcia najlepszym, najbardziej wartościowym pokarmem jest mleko matki. Są jednak sytuacje kiedy karmienie piersią malucha przez mamę nie jest możliwe lub nie pokrywa ono w pełni zapotrzebowania dziecka.  Wtedy koniecznym staje się wprowadzenie mleka modyfikowanego. Czym ono jest i na jakie się zdecydować?

Mleko modyfikowane – co to takiego?

Mleko modyfikowane to mleko krowie, które zostało zmodyfikowane (zmienione) przez specjalistów w taki sposób, aby jak najbardziej przypominało mleko matki. Do najważniejszych zmian należą m.in.:

• Obniżenie ilości białka,
• Zmiana składu białka, dzięki czemu zmniejsza się zawartość białka kazeiny, a zwiększa zawartość białek serwatkowych do proporcji tych białek podobnej jak w mleku mamy,
• Zwiększenie ilości tłuszczów nienasyconych (wpływających na prawidłowy rozwój m.in. układu nerwowego, wzroku), dodatek DHA (kwas dokozaheksaenowy) i ARA (kwas arachidonowy) niezbędnych w pierwszym półroczu życia,
• Dostosowanie zawartości potasu, sodu, chloru do poziomu potrzeb niemowląt,
• Wzbogacenie w wiele witamin (A,E, D,C) i składników mineralnych m.in. żelazo, jod odpowiednio do potrzeb niemowląt,
• Wzbogacenie w prebiotyki o działaniu bifigodennym, których rola we wspieraniu odporności  dziecka.

Jakie mleko modyfikowane wybrać?

Przejście na mleko modyfikowane, jest bardzo trudną decyzją dla mam. Niestety, w wielu przypadkach to nieunikniony krok, który trzeba podjąć ze względu na problemy ze zdrowiem swoim lub maluszka. Nim jednak zdecydujesz się na mleko modyfikowane, powinnaś dowiedzieć się, które z nich będzie najlepsze.

Przeciwwskazania do karmienia naturalnego

Bardzo częstym powodem przerywania karmienia piersią są nieprawdziwe teorie dotyczące braku mleka, nieregularnej laktacji, czy nienajadania się dziecka. W tym temacie warto skonsultować się ze specjalistą. Głównymi przeciwwskazaniami do karmienia piersią, ze strony matki, są: przyjmowanie niektórych leków, zakażenie HIV, gruźlica oraz zaburzenia psychiczne. Głównymi przeciwwskazaniami ze strony dziecka: galaktozemia (wrodzony niedobór laktozy), wady podniebienia uniemożliwiające ssanie, ciężkie wady serca – w takich przypadkach wymagane jest karmienie mieszankami modyfikowanymi.

Mleko dla dziecka

Na rynku dostępne są różne mieszanki modyfikowane. Dla zdrowych dzieci (bez stwierdzonych alergii, skazy białkowej, atopii) najlepsze będą te oznaczone cyfrą „1”, czyli przeznaczone dla noworodków do ukończenia 6. miesiąca życia. Zawierają one wiele niezbędnych składników odżywczych, w tym witamin i minerałów. Po ukończeniu 6 miesięcy można przestawić malca na mleko następne – „2”, które jest skierowane do niemowląt przed 1. rokiem życia. Mleka oznaczone „3” to te przeznaczone dla maluszków po ukończeniu 1-go roku życia. Posiada ono duże stężenie witaminy D, A i C oraz wapnia.

• 1 – mleko początkowe czyli oznakowane numerem 1 – dla noworodków od urodzenia
• 2 – mleko następne czyli oznakowane numerem 2 – dla niemowląt po 6 miesiącu życia.
• 3 – mleko modyfikowane dla dziecka po ukończeniu 1-go roku życia
• 4 – junior – dla dziecka powyżej 2 roku

Mleka specjalistyczne

Wśród mlek modyfikowanych są także te, które odpowiadają na potrzeby dzieci z problemami zdrowotnymi. Jednym z rodzajów jest mieszanka hipoalergiczna, dla bobasów obciążonych alergią ze strony rodziców lub będących w grupie ryzyka. Nawet, jeśli maluszek jest pozornie zdrowy, to warto chronić go przed ewentualnymi objawami. Mleka można rozpoznać po oznaczeniu „HA” i są zalecane przez pediatrę, ale dostępne bez recepty.

Dzieci, którym doskwiera ulewanie także mogą spożywać odpowiednie na tę przypadłość produkty. Specjalistyczne mleko modyfikowane zawiera substancje zagęszczające (mączkę z ziaren chleba świętojańskiego) – dzięki nim pokarm nie cofa się po jedzeniu. Oznaczone są symbolem „AR” i określa się je mianem „antyrefluksowych”, a ich stosowanie powinno być skonsultowane z lekarzem.

Istnieją także mleka specjalistyczne dla dzieci z problemem kolek, wzdęć i zaparć. Zwierają znacznie mniej laktozy (cukru), tak, by ułatwić dzieciom trawienie tego składnika. Inne pomocne mieszanki pomagają w leczeniu alergii pokarmowej, czy chorób metabolicznych. To hydrolizaty białkowe oraz preparaty sojowe – podawane są z zalecenia lekarza i wymagają recepty.

Wszystkie preparaty modyfikowane są wzbogacone o prebiotyki oraz probiotyki pozytywnie wpływające na odporność dziecka oraz pomocne przy biegunce czy zaparciach. Jedne z ważniejszych składników to kwasy tłuszczowe LCPUFA (np. DHA – wpływający korzystnie na rozwój mózgu w pierwszym półroczu życia dziecka, lub gdy organizm ma problem z jego wytworzeniem). Wybór mleka to bardzo ważna decyzja, więc jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skonsultuj się z lekarzem.

Należy pamiętać, że przed wyborem mleka modyfikowanego konieczna jest konsultacja z pediatrą.

Zapoznaj się z ofertą mleka modyfikowane marki Humana: https://production.corporate.humana-pl.hum.exu.red/produkty/mleka-modyfikowane

Często wydaje się, że przygotowanie posiłku z mleka modyfikowanego w proszku nie jest zbyt skomplikowane – gotowy proszek wystarczy zalać wodą i gotowe. Takie myślenie okazuje się być niepoprawne – przygotowanie mleka modyfikowanego dla malucha wymaga chwili skupienia, gdyż błędy popełnione podczas przyrządzania mleka dla dziecka mogą mieć bardzo przykre konsekwencje dla jego zdrowia.

Przygotowanie mleka modyfikowanego – krok po kroku

Przed rozpoczęciem przygotowywania mleka modyfikowanego umyj ręce

Ręce, a szczególnie wgłębienia pomiędzy palcami są świetnym siedliskiem dla różnych mikroorganizmów, szczególnie bakterii, które wywołują wiele chorób. Oprócz tego na rękach znajduje się dużo zanieczyszczeń.  Z tego powodu tak ważne jest umycie rąk przed przygotowaniem mleka modyfikowanego dla dziecka, ale też później przed samym karmieniem malucha.

Umyj i wyparz butelkę do karmienia mlekiem modyfikowanym

Najpierw dokładnie umyj butelkę (także tę nową, dopiero kupioną!) płynem do naczyń, każdą część oddzielnie. Pomocna można okazać się specjalna szczoteczka do butelek niemowlęcych, która usunie resztki niedopitego mleka.

Następnie wyparz każdą część butelki w wyparzaczu lub w garnku z gotującą się wodą (ok.1 min). Wyparzone części butelki odłóż do wyschnięcia.

Jaka woda do mleka modyfikowanego?

Przede wszystkim woda do przygotowania mleka modyfikowanego, powinna być wysokiej jakości, niskozmineralizowana, najlepiej zalecana do użycia przez niemowlęta i małe dzieci, często rekomendowana przez dobre instytuty pediatryczne, np. przez Instytut Matki i Dziecka czy Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka.

Zbyt duża zawartość składników mineralnych w wodzie na bazie której przygotowany ma być posiłek może nadmiernie obciążać nerki malucha.

Wodę przegotuj ok 5 minut, a potem ostudź do temperatury wskazanej przez producenta mleka, którego używasz, informacje znajdziesz na opakowaniu. Zbyt gorąca lub zbyt zimna woda spowoduje albo rozkład zawartych w mleku witamin, albo niewłaściwe rozpuszczenie proszku mlecznego. Temperaturę wody przygotowanej do mleka modyfikowanego, możesz sprawdzić specjalistycznym termometrem (przykładanym do ścianki butelki)

Odmierz mleko modyfikowane dla niemowlaka

Do odpowiedniej ilości wody dodaj odpowiednią ilość mleka modyfikowanego (ilości podane na opakowaniu). Zastosowano pewną normalizację w tym zakresie i każda miareczka proszku mlecznego powinna być rozpuszczona w 30 ml wody, czyli 3 miareczki rozpuszczone w 90 ml wody itd.

Pamiętaj, aby odmierzać płaskie, nieubite miareczki mleka, jedynie za pomocą miareczki tylko z tego opakowania mleka, nie wolno używać miareczek z innych opakowań. Jeśli dodasz nieodpowiednią proporcję mleka czyli np. zbyt dużą ilość proszku mleka do nieodpowiedniej ilości wody, może prowadzić to do zaburzeń trawienia w przewodzie pokarmowym malucha np. do zaparć, kolek czy biegunek.

Przygotowanie mieszanki wody z mlekiem modyfikowanym

Należy mieszać wodę z mlekiem tak długo, aż proszek dobrze się rozpuści i nie będą widoczne żadne grudki. Przed podaniem maluchowi mleka modyfikowanego sprawdź czy przygotowany posiłek ma odpowiednią temperaturę – zazwyczaj dobrym miernikiem jest sprawdzenie na przegubie dłoni, mleko ma być przyjemnie ciepłe, nie może parzyć. Gotowe!

Czy niedopite mleko modyfikowane można podgrzewać i używać go do karmienia?

Nie wolno używać niedopitej porcji mleka jako kolejnego posiłku. Pamiętaj, aby po karmieniu wylać resztkę niedopitego mleka i dokładnie umyć butelkę, gdyż butelka z resztkami mleka jest dobrą pożywką do rozwoju szeregu bakterii!

Dodatkowe porady odnośnie mleka modyfikowanego:

Nie mieszaj starego mleka z dopiero co przygotowanym – może wywołać niestety różne objawy chorobowe – m.in. biegunkę. Nie przygotowuj mleka na zapas, a bezpośrednio przed karmieniem. Nie przechowuj niedopitego mleka. Przed wyjściem na spacer czy dłuższą podróżą odmierz odpowiednią ilość mleka do butelki (czasem dostępne są bezpieczne saszetki z odmierzoną ilością mleka) i odpowiednią ilość przegotowanej, lekko ciepłej wody do termosu i przyrządź mleko tuż przed karmieniem.