Biegunka u niemowląt – objawy, przyczyny, zwalczanie

Biegunka u niemowląt to dość powszechny problem, dotykający wiele maluchów. Zazwyczaj nie ma problemów z jej rozpoznaniem i najczęściej diagnozę wstępną mogą postawić rodzice.

Jakie są przyczyny biegunki

Przyczynami biegunki najczęściej są:

  • zakażenia wirusowe (biegunki wywołane przez rotawirusy – to prawie 50% wszystkich biegunek),
  • infekcja bakteryjna przewodu pokarmowego,
  • zatrucie toksynami pochodzącymi z pokarmu (już u nieco starszych dzieci),
  • pierwotniaki lub pasożyty jelitowe – sporadycznie.

Jak wygląda biegunka u niemowlaka?

Biegunkę u dziecka rozpoznaje się, gdy:

  • dziecko oddaje większą niż zazwyczaj liczbę stolców dziennie, czyli 3 i więcej stolców na dzień (z wyjątkiem noworodków i niemowląt karmionych piersią, które mogą oddawać stolce po każdym posiłku),
  • zmienia się konsystencja stolców (są one wodniste czyli płynne lub półpłynne – wsiąkają w pieluchę),
  • stolce dziecka mogą zawierać inne niż zwykle składniki – widoczny śluz, zdarza się ze i krew lub ropę.

Objawy biegunki u niemowlaka

Poza zmianą częstości oddawania stolców i ich charakteru dodatkowymi objawami towarzyszącymi biegunce mogą być:

  • gorączka,
  • nudności/wymioty,
  • bóle brzucha.

Podczas biegunki u niemowląt, a także podczas wymiotów, dochodzi do znacznej utraty ilości wody i elektrolitów z organizmu. Konieczne jest zatem skuteczne nawodnianie dziecka, gdyż jego brak doprowadzi do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych, co może spowodować negatywne konsekwencje dla wszelkich procesów życiowych malucha.

Jak zatrzymać biegunkę u dziecka?

W domowym leczeniu biegunki tzw. prostej czyli w pierwszych godzinach lub pierwszych 1-2 dniach wystąpienia objawów należy skupić się na 3 podstawowych zasadach:

1. Należy podawać dziecku doustnie płyny, w większej ilości niż zwykle, tak, aby zapobiec odwodnieniu. Najlepszym w takim przypadku płynem są odpowiednie elektrolity, odpowiednio rozpuszczone, odpowiednie dla wieku dziecka, podane w czasie co najmniej od 4 – 6 do nawet 8 godzin od wystąpienia pierwszych objawów biegunki. W tym czasie podajemy tylko płyny – czyli elektrolity i obserwujemy ilość i konsystencje oddawanych stolców. Gdy dziecko odmawia przyjmowania płynów lub gdy do biegunki dołączają się wymioty, należy skontaktować się z lekarzem pediatrą. Interwencja lekarza jest w tym przypadku koniecznością

2. Po okresie pojenia, gdy normalizują się już stolce lub ich nie ma, należy włączyć do diety dziecka te same posiłki, które dziecko jadło przed wystąpieniem biegunki (nie głodzić, nie rozcieńczać mleka, ale nie przesadzać z ilością)

3.Obserwować, czy u dziecka nie pojawiają się objawy odwodnienia (tzw. objaw suchego języka, wzmożone pragnienie, płacz bez łez, rzadkie i skąpe oddawanie moczu) a dodatkowo gorączka >38°C lub stolce z krwią. Przy ich pojawieniu się konsultacja z lekarzem jest koniecznością.

Warto zauważyć, że doustne płyny nawadniające dostępne w aptekach będą zawierały elektrolity, których uzupełnianie jest nieodłącznym elementem prawidłowego postępowania podczas biegunki. Odpowiedni poziom elektrolitów jest niezbędny m.in. do prawidłowej pracy serca czy układu nerwowego.

Uznaje się, że płyny można podawać bez ograniczeń.

Co na biegunkę u dziecka? Czy podawać leki na biegunkę?

UWAGA! Lekarze nie zawsze zalecają stosowanie leków przeciwbiegunkowych. Należy pamiętać, że leki te zwalczają jedynie objawy biegunki, a nie jej przyczynę. Dodatkowo – nieodpowiednio dobrane do powodu wystąpienia biegunki czy do wieku dziecka – mogą wywołać działania niepożądane.

Nie zaleca się także podawania węgla aktywnego.

Można natomiast rozważyć podanie probiotyków, których działanie zostało udokumentowane tzn. Lactobacillus GG, Saccharomyces boulardi. Skracają one czas trwania biegunki o 1-2 dni.

Ile trwa biegunka u dziecka?

W przypadku właściwego postępowania biegunka powinna ustąpić w ciągu 5-7 dni (niezależnie od tego czy została wywołana przez wirusy czy bakterie).

Jak zapobiec biegunce u dziecka? Ochrona przed biegunką

W celu ochrony malucha przed zachorowaniem należy kierować się 3 zasadam

  • przestrzeganie zasad higieny,
  • prawidłowe przygotowywanie i przechowywanie posiłków – wskazówki można znaleźć na etykiecie produktów, szczególnie tych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci,
  • w przypadku niemowląt ochronną rolę w zapobieganiu biegunek odgrywa karmienie piersią

Dodatkowym sposobem, który może uchronić dziecko przed biegunką spowodowaną przez infekcję rotawirusami jest doustna szczepionka przeciwko rotawirusom. Jej skuteczność jest wysoka( wg badań nawet ok. 90%). Po informacje rodzice powinni udać się do lekarza pediatry.

powrót do góry